در پی تلاش ده ساله و مقارن با روز جهانی بدون دخانیات (10 خرداد 1386) اولین مرکز تحقیقاتی در زمینه کنترل دخانیات توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شروع به کار نمود. پیشنهاد تشکیل این مرکز توسط واحد کنترل دخانیات مرکز آموزشی پژوهشی و درمانی سل و بیماریهای ریوی به دانشگاه متبوع ارائه شد. بعد از بررسی و تصویب در هیئت رئیسه دانشگاه مراتب به معاونت پژوهشی وزارت بهداشت اعلان گردید که در این معاونت نیز به تأیید رسید.
این مرکز در «مرکز آموزشی پژوهشی و درمانی سل و بیماریهای ریوی» واقع شده است و در حال حاضر با همکاری تعدادی هیئت علمی، پزشک و کارشناس فعالیت می کند و دیدگاه آن «ایجاد جامعهای عاری از دخانیات» است. یکی از مهم ترین اهداف مرکز تبدیل شدن به قطب پژوهشی کنترل دخانیات در سطح ملی، منطقه ای و جهانی است. در همین راستا این مرکز در سال 1386 به عنوان مرکز همکاریهای منطقة شرق مدیترانه (EMRO) برگزیده شد. این مرکز همچنین عضو انجمنهای بینالمللی کنترل دخانیات (FCA) است.
این مرکز در حال طراحی و اجرای طرح های تحقیقاتی مرتبط با موضوع کنترل دخانیات است. از سوی دیگر، همان طور که اقدامات درمانی این مرکز ابتدا در قالب کلینیک های ترک سیگار با همکاری شهرداری آغاز شد، سپس به صورت درمانگاه تخصصی ترک سیگار، خط مشاورة تلفنی ترک سیگار و تلفن گویای ترک سیگار ادامه یافته است.
رسالت اصلی این مرکز، پژوهش و انتشار نتایج کاربردی آن برای ارتقای نظام سلامت و ارائة خدمات آموزشی و درمانی است.