مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات با همکاری سازمان بهزیستی کشور در تاریخ 8 اسفند اقدام به برگزاری جلسه آموزشی همکاران داوطلب سازمان بهزیستی جهت ادغام ارائه خدمات ترک دخانیات در مراکز درمانی سوء مصرف مواد نمود. این جلسه با حضور پزشکان داوطلب شاغل در مراکز سرپایی درمان اعتیاد در ساختمان کاخ مظفری بیمارستان دکتر مسیح دانشوری برگزار شد. به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات، دکتر غلامرضا حیدری رئیس این مرکز ضمن خیر مقدم به شرکت کنندگان در این جلسه گفت: افراد سیگاری در مراحل مختلف قرار دارند بنابراین نحوه رویکرد شما به یک فرد سیگاری باید متفاوت باشد. بدلیل مصرف سیگار تعداد و روند مرگ و میر در دنیا به دلیل مصرف سیگار در کشورهای پیشرفته دارای شیب ملایمی می باشد ولی در کشورهای در حال توسعه این شیب زیاد می باشد. جمعیت و شیوع مصرف کم و اجرای قوانین جامع کنترل دخانیات از دلایل عمده مرگ و میر کم در کشورهای پیشرفته می باشد. در این بین خدمات ترک سیگار در کشور ایران قابل قبول است. افراد معتاد غالبا سیگاری نیز هستند بنابراین باید درمان سیگار و اعتیاد همزمان انجام شده و برنامه ترک دخانیات باید موازی با برنامه درمانی سوء مصرف مواد مخدر باشد. هنوز نگاهمان به ترک سیگار نگاه سنتی است. این نگاه باید عوض شود. این دیدگاه متاسفانه در قشر تحصیلکرده و مسئولین هم دیده می شود. در نگاه سنتی مصرف دخانیات بهتر از مصرف مواد مخدر است ولی دیدگاه جدید معتقد است که درمان سیگار و اعتیاد باید همزمان باشد ولی معنی ترک همزمان افزایش استرس در فرد نیست بلکه باید راهکارهایی را استفاده کنیم که استرس بیمار تا اندازه ممکن کم شود. مداخلات پزشکی می تواند احتمال ترک را افزایش دهد. گام دوم بررسی تفاوت افراد سیگاری است. افراد سیگاری با یکدیگر متفاوت هستند بنابراین درمان آنها نیز متفاوت می باشد. برای همه افراد سیگاری نباید پیشنهاد ترک دخانیات مطرح شود چرا که افراد از نظر شرایط و آمادگی جهت ترک سیگار در مراحل متفاوت قرار دارند. به عنوان مثال گروهی در مرحله پیش تفکر یا تفکر می باشند. در این مرحله هرگز به فرد نباید توصیه به ترک کرد. در مرحله بعد که مرحله آمادگی است و خود بیمار اعلام می کند که من از سیگارکشیدن خود خسته شدم باید اقدامات ترک انجام شود و در مرحله عمل باید به بیمار کمک کنیم تا سیگار خود را ترک کند و مرحله آخر که مرحله نگهداری است باید بیمار را به سمت غیرسیگاری شدن هدایت کنیم. توجه کردن به احساس فرد سیگاری بسیار حائز اهمیت است. بنابراین برای بیمار ناآماده توصیه مختصری باید انجام شود و برای بیمار نامطمئن باید مثل یک ترازو عمل شود، بنابراین در صورتی که بیمار آمادگی لازم جهت ترک را داشت باید درمان برای وی شروع شود. بیشترین گروه سیگاری در بین بیماران افراد نامطمئن هستند. دکتر حیدری در پایان سخنرانی خود گفت: باید به درمان همزمان سیگار و اعتیاد توجه ویژه ای کرد.
در ادامه دکتر زهرا حسامی معاون درمان مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات برنامه های ترک سیگار را به دو قسمت تقسیم کرد. درمان های دارویی و درمان های غیردارویی و محور صحبتهای خود را درخصوص درمانهای غیردارویی مطرح کرد. حسامی به روش درمانی «شناخت رفتاری (CBT)» اشاره کرد و گفت: افراد سیگاری باید تشویق شوند تا برنامه ترک سیگار را شروع کنند. در این راه باید به افراد یک سری مهارت ها از جمله شناسایی موقعیت های پر خطر آموزش داده شود تا داوطلبین ترک سیگار از این موقعیت ها اجتناب نمایند. افراد باید مشکلات را بشناسند و راههای مقابله با آن را آموزش ببینند و حتی المقدور باید از استرس دوری نمایند و این ممکن نخواهد شد مگر اینکه فرد از خودش شناخت کامل پیدا کند. بنابراین اساس کار CBT آموزش است پس باید علت های مصرف سیگار در افراد بررسی شود. حسامی تغییر رفتار و رفتار درمانی در ترک سیگار و آموزش مهارت نه گفتن را امری بسیار مهم دانست و گفت: این آموزش باید از کودکی به افراد آموزش داده شود.
سپس دکتر آریانپور درباره درمان‌های دارویی صحبت نمودند و اشاره کردند که هم با داروهای جایگزین نیکوتین و هم داروهای غیرنیکوتینی برای افرادی که وابستگی بالا به دخانیات دارند می توان درصد موقت در ترک را افزایش داد. ایشان در مورد داروهای قابل استفاده و دسترس در بازار کشور توضیح دادند.
در پایان جلسه از پزشکان و ناظرین طرح ادغام ترک دخانیات در بهزیستی استان تهران درخواست گردید که تجارب ارائه خدمات فوق را در سال گذشته با همکاران داوطلب در میان گذارند و همکاران ستادی بهزیستی حاضر در جلسه این تجارب و نقائص آن را یادداشت نمودند تا پیگیری های لازم صورت گیرد.

روابط عمومي: نازي دوزنده طبرستاني